Nieuws en actualiteiten

Armenzorg Land van Ravenstein in 18e eeuw

Armenzorg in het Land van Ravenstein, het is een nog onbeschreven geschiedenis. Uitgeverij Zuidelijk Historisch Contact wil deze publicatie graag mogelijk maken, maar is op zoek naar financiering. 

 

Meer informatie

Scriptieprijs 2018 Minne de Boodt

Minne de Boodt (rechts) wint Scriptieprijs Brabantse geschiedenis. Foto: Raymond Kubben

V.l.n.r. Prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld, Gedeputeerde Henri Swinkels, Tom Verschueren, Minne de Boodt. Foto: Raymond Kubben

De Leuvense mediëviste Minne de Boodt heeft de scriptieprijs Brabantse geschiedenis 2018 gewonnen. De prijs werd op 8 september uitgereikt door gedeputeerde Henri Swinkels tijdens een symposium in het Noordbrabants Museum in ‘s Hertogenbosch.

 

Meer informatie

Presentatie 'Een oord van bang wachten'

Meer oog voor individuele levensverhalen: dat is de tendens die we zien in de geschiedschrijving over de Tweede Wereldoorlog en ook in de studies die worden gedaan naar kampen en gevangenissen in Nederland. Het bleek tijdens het symposium dat op 26 mei werd gehouden in Haaren ter gelegenheid van de presentatie van het boek ‘Een oord van bang wachten’ van Peter Bak, waaraan zo’n 150 mensen deelnamen.

Meer informatie

Presentatie Noordbrabants Historisch Jaarboek

De Stichting Zuidelijk Historisch Contact presenteerde op 24 november 2017 het Noordbrabants Historisch Jaarboek (NHJ) 34 ur in het Oude Raadhuis van Oisterwijk.

Het welkomstwoord werd verricht door Hans Janssen (burgemeester van Oisterwijk), gevolgd door een openingswoord van Raymond Kubben (bestuurslid Zuidelijk Historisch Contact). Arnoud-Jan Bijsterveld (redactievoorzitter NHJ) gaf een korte toelichting op het Noordbrabants Historisch Jaarboek. Daarop volgde een uiteenzetting van ‘Pragmatische geletterdheid in de middeleeuwse Meierij. De dorpssecretarie van Oisterwijk tot 1550’ door Mark Vermeer; ‘Jan I van Cuijk († 1308). Topdiplomaat in een woelige tijd’ door Véronique Lambert; ‘Crossroads Brabant ’40-’45’ door Femke Klein. Kitty de Leeuw (voorzitter Historische Vereniging Brabant) sloot de feestelijke bijeenkomst af.

Symposium De kracht van netwerken

Foto: links Ton Nelissen, voormalig voorzitter Kamer van Koophandel. Rechts Jan Pelle Directeur Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij.

Op 1 november 2017 vond er een symposium plaats n.a.v. de publicatie De veerkracht van de Brabantse economie. De Kamers van Koophandel en de kracht van netwerken (1840-2015) van prof. dr. Harry Lintsen en dr. Jan Korsten (Stichting Historie der Techniek). Deze publicatie is een uitgave van de Stichting ZHC en Uitgeverij Verloren samenwerking met de Stichting Historie der Techniek en het Antoon Kersten Fonds.

Stichting ZHC organiseert samen met de leerstoel Cultuur in Brabant, het Tilburg Center for Regional Law and Governance (TiREG) en BrabantKennis een symposium over de kracht van netwerken in de Brabantse economie. Drie vragen staan centraal: hoe functioneerden die economische en ondernemersnetwerken in het verleden, hoe ontwikkelen samenwerkingsverbanden zich op dit moment en wat is er nodig in de nabije toekomst. 

 

Wie helpt mee de geschiedenis van Brabant te ontdekken?

De Historische Vereniging Brabant en Zuidelijk Historisch Contact ontwikkelden gezamenlijk een nieuwe folder. Hierin staat de vraag centraal wie wil meehelpen om de geschiedenis van Brabant te ontdekken. Brabant heeft immers een rijk verleden en vele verhalen zijn al bekend. Toch zijn beide organisaties van mening dat er nog veel meer te ontdekken valt.

De Historische Verenging Brabant ondersteunt de geschiedschrijving van Noord-Brabant in zo breed mogelijke zin. Zuidelijk Historisch Contact maakt de publicatie mogelijk van wetenschappelijke werken over de Brabantse geschiedenis.

Wilt u de Historische Vereniging Brabant steunen door lid te worden, dan stuurt u een mail naar secretaris@hvbrabant.nl. Lidmaatschap kost € 50,00 per jaar. Wie Zuidelijk Historisch Contact wil steunen, meldt zich bij stichtingzhc@xs4all.nl. Een abonnement op de uitgaven van ZHC kost € 75,00 per jaar.

Boekpresentatie House of Memories. Uncovering the past of a Dutch Jewish family

Het tweede boek van 2016 is House of Memories, Uncovering the Past of a Dutch Jewish Family van Arnoud-Jan Bijsterveld geworden.

Op 7 december 2016 werden in het Regionaal Archief in Tilburg de eerste exemplaren door Arnoud-Jan zelf uitgereikt aan direct betrokkenen tijdens een zeer druk bezochte bijeenkomst. Arnoud-Jan hield een inspirerende lezing over dit nieuwe boek van 488 pp met dvd, hard back, en geillustreerd €39,– 

The book begins and ends with a house in the Dutch town of Tilburg. After the author bought the house, he discovered that a Jewish couple, Hans and Bertha Polak-Cohen, had it built for their family in 1928. As this family’s history was gradually being uncovered, there was one tragic story that stood out: the story of Bertram Polak, the couple’s son. Bertram’s family lived in this house until all but one managed to flee when the Nazis invaded the Netherlands in May 1940: Bertram was the only one to stay behind. In December 1941, he tried to escape to England with three friends, was betrayed, and eventually killed in Auschwitz on 17 August 1942. This book relates this history and shows what happens in the process of uncovering a traumatic past, affecting both the family’s next generations and the historian involved. 

 

Presentatie Noordbrabants Historisch Jaarboek 2016

Op 25 november 2016 werd onder grote belangstelling in de Azijnfabriek Den Bosch het eerste exemplaar door Prof. dr. ArnoudJan Bijsterveld overhandigd aan drs. Willem van der Staak, voorzitter van de Historische Vereniging Brabant. 

Inhoudsopgave:

Ten geleide, Arnoud-Jan Bijsterveld

‘Die mate van den lande ende beemden’. De ontwikkeling van de oppervlaktematen in de Meierij van ’s-Hertogenbosch, Martien van Asseldonk en Karel Leenders

De Hoogstraat in de laatmiddeleeuwse Brabantse steden. Enkele beschouwingen over stadstopografische overeenkomsten en verschillen, Bram Vannieuwenhuyze

Verkloostering in het vijftiende-eeuwse ’s-Hertogenbosch, Jan Sanders

Strafprocessen tegen een dood lichaam. Juridische procedures wegens zelfdoding in de zeventiende en achttiende eeuw, Erik-Jan Broers

‘Schep immer nieuwe vreugd, vriendschap, gezelligheid’. Over Brabantse adel, ‘herengezelschappen’ en regionale identiteit, Klaasje Douma

‘Stel je voor zeg! Meisjes, jongens, zoo maar zittend zij aan zij!’ Katholieken, gender en sociale klasse in de Paleis Bioscoop te Rucphen (1929), Thunnis van Oort

Ter herinnering aan prof. mr. J.P.A. (Jos) Coopmans (1925-2016), Beatrix Jacobs en Erik-Jan Broers

Verslag congres Waardevol! Culturele duurzaamheid en regionaal erfgoedbeleid (’s- Hertogenbosch, 3 maart 2016), Arnoud-Jan Bijsterveld en Monique Groot m.m.v. Christian Curré

Verslag symposium Omdat we weten van hun lot. Onderzoek naar Joden in Noord-Brabant 1930-1945 (Tilburg, 21 april 2016), Astrid de Beer en Arnoud-Jan Bijsterveld

Voor de eerste keer: Uitreiking tweejaarlijkse Scriptieprijs Brabantse Geschiedenis (10 september 2016, Den Bosch), Kitty de Leeuw

Kroniek

Het Jaarboek is te bestellen per e-mail: faamnl@xs4all.nl, voor abonnees van ZHC voor € 15,- en voor niet-abonnees voor € 25.

 

Ter gelegenheid van de presenatie van het NoordBrabants Historisch Jaarboek 2016 sprak de voorzitter van ZHC, Hans van Brummen de volgende woorden: 

Hartelijk welkom dames en heren,

fijn dat u allemaal gekomen bent, hier naar de Azijnfabriek om de presentatie bij te wonen ter gelegenheid van het verschijnen van de 33e editie van het NoordBrabants Historisch Jaarboek, editie 2016.

Het is alweer het 7e jaarboek dat verschijnt bij uitgeverij Zuidelijk Historisch Contact. Met veel plezier zetten wij ons in om van het Jaarboek een mooie uitgave te maken. 

Inhoudelijk wordt het Jaarboek geschreven door de auteurs, dit jaar een tiental bijdragen en een kroniek, graag wil ik de auteurs van harte dankzeggen voor hun bijdrage.

Een boek als dit komt niet tot stand zonder redactie, onder leiding van ArnoudJan Bijsterveld en de bezielende inbreng van de redactiesecretaris Kitty de Leeuw, zij doen dit samen met de voltallige redactie: ook jullie dank.

Dan hebben we nog geen boek: Kees Kanters verzorgt dan de vormgeving zodat alles lekker leest en er goed uitziet, ook Kees bedankt. Drukker en binder zorgen voor de uitgave. Dan is er natuurlijk dit jaar voor het eerst Jan Brouwers die als coördinator van uitgeverij ZHC alles zodanig bij elkaar brengt dat er nu een boek ligt, Jan geweldig gedaan.

Het jaarboek komt tot slot tot stand door de financiële bijdrage van de Historische Vereniging Brabant, die voor al haar leden een exemplaar betaalt  en Erfgoed Brabant die eveneens bijdraagt. Willem van der Staak en Patrick Timmermans; dank ook voor jullie.

Dames en Heren, vanmiddag krijgt u na de introductie van ArnoudJan Bijsterveld een 3-tal voordrachten. We beginnen evenwel met een terugblik op het Jeroen-Bosch-Jaar, helaas niet door Charles de Mooij, want die is verhinderd, maar door Heidi Vandamme, hoofd communicatie en marketing ad interim van het Noord-Brabants Museum die hem zeker voortreffelijk zal vervangen.

De drie voordrachten worden verzorgd door Jan Sanders, Klaasje Douma en Erik-Jan Broers. Als afsluiting spreekt de voorzitter van de Historische Vereniging Brabant, Willem van der Staak het slotwoord, daarna houden we u nog graag even hier voor een borrel en nadere verdieping en ontmoeting,

 

Scriptieprijs Brabantse Geschiedenis

 

De Scriptieprijs Brabantse Geschiedenis is een initiatief van Erfgoed Brabant, de Historische Vereniging Brabant en Zuidelijk Historisch Contact en heeft als doelstelling de wetenschappelijke beoefening van de Brabantse geschiedenis aan de Nederlandse en Belgische universiteiten en hogescholen te bevorderen. Deelname staat open voor alle studenten die de voorafgaande twee jaren een masterthesis hebben afgerond op het terrein van de geschiedenis van Brabant in brede zin. 

 

De prijs bestaat uit een geldbedrag van € 1.000 en de mogelijkheid de bekroonde scriptie, omgewerkt tot een artikel, te publiceren in het Noordbrabants Historisch Jaarboek (NHJ). De redactie van het NHJ verzorgt de begeleiding bij het omwerken van de scriptie tot een artikel.

 

 

 

Symposium 'De kracht van netwerken'

Symposium n.a.v. de publicatie van het boek 'De veerkracht van de Brabantse economie. De Kamers van Koophandel en de kracht van netwerken (1840-2015)' van de hand van prof. dr. Harry Lintsen en dr. Jan Korsten (Stichting Historie der Techniek).

Dit is een uitgave van de Stichting ZHC en Uitgeverij Verloren in samenwerking met de Stichting Historie der Techniek en het Antoon Kersten Fonds.

Ter gelegenheid van het verschijnen van dit boek organiseert Stichting ZHC samen met de leerstoel Cultuur in Brabant, het Tilburg Center for Regional Law and Governance (TiREG) en BrabantKennis een symposium over de kracht van netwerken in de Brabantse economie. Drie vragen staan centraal: hoe functioneerden die economische en ondernemersnetwerken in het verleden, hoe ontwikkelen samenwerkingsverbanden zich op dit moment en wat is er nodig in de nabije toekomst?

De organiserende partijen nodigen u van harte uit dit symposium en de boekpresentatie bij te wonen.
Programma

14.00 u: ontvangst met koffie en thee

14.30 u: opening door Hans van Brummen (voorzitter ZHC) en dagvoorzitter prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld (leerstoel Cultuur in Brabant)

14.40 u: prof. dr. Harry Lintsen (Stichting Historie der Techniek): het verleden

15.10 u: prof. dr. Martijn Groenleer (TiREG): het heden

15.35 u: prof. dr. Erik Stam (Universiteit Utrecht): de toekomst

16.00 u: pauze

16.20 u: panelgesprek met de sprekers en de aanwezigen onder leiding van prof. dr. Joks Janssen (BrabantKennis) en prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld

16.50 u: aanbieding van het boek door drs. Ton Nelissen, oud-voorzitter Kamer van Koophandel, aan dr. Jan Pelle, directeur van de N.V. Brabantse Ontwikkelings Maatschappij, met reactie van de heer Pelle

17.00 u: borrel
Praktische informatie

Toegang is gratis

Aanmelden via: stichtingzhc@xs4all.nl

Locatie: Esplanade Building, Black Box
De lezingen

Het verleden -- Het feit dat Brabantse ondernemers elkaar vanouds hebben kunnen vinden in informele netwerken en formele organisaties, wordt gezien als een belangrijke factor van het succes en de veerkracht van de Brabantse economie. Zo’n 175 jaar lang speelden de Kamers van Koophandel, de wettelijke verplichte ‘vereniging’ van alle ondernemers in een regio, hierin een sleutelrol. Gecentreerd op de industriesteden in Noord-Brabant fungeerden de Kamers van Koophandel als meer of minder succesvolle initiators en lobbygroepen. Als organisaties van ondernemingen in het groot-, midden- en kleinbedrijf wisten de Kamers projecten op de politieke en maatschappelijke agenda te zetten en te verwezenlijken op het gebied van infrastructuur, bedrijventerreinen, beroepsonderwijs, winkelvoorzieningen en milieuregels. Opmerkelijk is dat de lokale en later regionale Kamers, naast hun wettelijke taak, vaak een eigen karakter en doelstelling ontwikkelden. Hierin speelden lokale omstandigheden en bijzondere actoren – al dan niet visionaire en ondernemers en bestuurders – een belangrijke rol. Prof. dr. Harry Lintsen gaat in op de vraag welke rol de regionale Kamers van Koophandel speelden tot hun verdwijnen in 2013.

Het heden -- Na het nogal abrupte einde van het verplichte lidmaatschap van bedrijven per 1 januari 2013 en de fusie van de Kamers van Koophandel tot één organisatie een jaar later, leek er een gat te vallen. Is dat ook werkelijk gebeurd? Wat is er sindsdien aan netwerken voor in de plaats gekomen? Prof. dr. Martijn Groenleer (TiREG) brengt in kaart hoe we aankijken tegen de huidige situatie. Ontwaren we nieuwe economische samenwerkingsverbanden of blijven er toch opgaven liggen? Lieten de Kamers een gat achter of zijn de nieuwe samenwerkingsverbanden als economic boards en triple helix allianties in staat een nieuwe economische agenda te formuleren?

De toekomst -- Welke kansen en uitdagingen biedt de toekomst als het gaat om het bundelen van krachten op economisch gebied? Hoe maken we de Brabantse economie ook in de toekomst duurzaam én veerkrachtig? Welke schaal past bij de economische netwerken van de toekomst? Prof. dr. Erik Stam (Universiteit Utrecht) trekt de lessen uit de geschiedenis en licht zijn visie toe op de toekomst: de samenballing van de kansen die regio’s kunnen pakken op het gebied van innovatie, economie en sociale samenhang.

Wanneer: 01 november 2017 14:00

Einddatum: 01 november 2017 17:45

Waar: Esplanade building

 

Noordbrabants Historisch Jaarboek 36 / 2019

Deel 36 / 2019. Het nieuwe Noordbrabants Historisch Jaarboek is uit. Op vrijdag 13 december 2019 overhandigde redactiesecretaris Jan Brouwers het eerste exemplaar aan Kitty de Leeuw, voorzitter van de Historische Vereniging Brabant. De presentatie was druk bezocht: er zaten meer dan zestig belangstellenden in de zaal van het Deprez-gebouw in de Tilburgse Spoorzone. 

Het Noordbrabants Historisch Jaarboek bevat artikelen van wetenschappelijk niveau. Ze zijn gebaseerd op oorspronkelijk bronnenonderzoek, waardoor we meer kennis vergaren over het verleden van Noord-Brabant. Zo biedt het artikel van Hans Witmer over het ontstaan van de stad 's-Hertogenbosch en de inrichting van de Markt nieuwe perspectieven. Een tweede artikel is van Minne de Boodt over literaire werken uit de middeleeuwen over landsheren en stedelijke bestuurders. het blijken waradevolle bronnen te zijn voor de socaile en politieke geschiedenis. Wim Cöp onderzocht het patronaatsrecht in het Brabantse Erp, waar geen geestelijke of een kerkpatroon bepalend waren, maar families van lage adel. Theo Beckers schreef over missionarissen die in de negentiende en twintigste eeuw naar de Verenigde Staten togen ter bekering van de inheemse bewoners én om de katholieke migranten bij te staan in hun geloof. De 'Brabantse filmster' Lou Tellegen, weliswaar geboren in Boskant, blijkt volgens het artikel van Robin Hoeks misschien niet zo Brabants te zijn, als wel wordt beweerd. Daarbij heeft Hoeks het heldenverhaal eens kritisch bekeken. Als laatste artikel schreef Arnoud-Jan Bijsterveld over de 75 levensverhalen die uitgewerkt zijn door 'Brabant Remembers'. Een boek met verhalen, filmfragmenten én maquettes van stills uit het leven van 'gewone' Brabanders. 

Na de boekpresentatie brachten de aanwezigen een bezoek aan de tegenover DEprez gelegen LocHal. Op het Stadsbalkon staan de 75 STILLLEVENS opgesteld. De Brabantse ontwerper Rocco Verdult creëerde deze miniatuurwerkjes in witte en zwarte taferelen: gebeurtenissen die overdag en in de nacht plaatsvonden. 

Het programma van de boekpresentatie werd afgesloten met een borrel in het Stadscafé van de LocHal. 

Karel Leenders krijgt het eerste exemplaar overhandigd van 'zijn' boek  Op zand, veen en klei door Guus Borger, foto: stadsfotograafbreda

voorzitter van uitgeverij ZHC Hans van Brummen feliciteert Karel Leenders met 'zijn' boek en bedankt alle participanten: 'de Oranjeboom', de redacteuren, de redactie, uitgeverij Verloren, de sponsoren en subsidiegevers, projectcoördinator Jan Brouwers voor hun bijdrage. foto: stadsfotograafbreda

Op zaterdag 10 september werd in het Noordbrabants Museum de eerste Scriptieprijs Brabantse Geschiedenis uitgereikt. Deze prijs is een initiatief van Erfgoed Brabant, de Historische Vereniging Brabant en uitgeverij Zuidelijk Historisch Contact.

Op deze druk bezochte middag presenteerden de 5 genomineerden allen hun scriptie. Uiteindelijk werd Tine Faassen met haar Gedecoreerde overkappingen en wintertuinen in Antwerpse burger- en herenhuizen de winnaar.

De foto van de winnares werd gemaakt door Ria de Folter.