Nieuws en actualiteiten
Wijnbouw in bierstad Leuven / Brabantse scriptieprijs 2020
Bierstad Leuven – de bakermat van het oude hertogdom Brabant – kende in de middeleeuwen een bloeiende wijnbouw. Tussen 1400 en 1600 verdwenen de wijngaarden vrijwel geheel uit de stad. De Leuvense historica Lena Walschap ging voor haar afstudeeronderzoek op zoek naar de oorzaken van die neergang. Het leverde een masterscriptie getiteld Den wijnghaert soo bevrosen op waarin klimaatverandering, sociale en economische geschiedenis bij elkaar komen.
De komst van de kleine ijstijd in combinatie met prijsstijgingen voor andere landbouwproducten en concurrentie van smaakvollere wijn uit Zuid-Europa, bleek de Leuvense wijnbouw fataal te zijn geworden. Voor wijnliefhebbers wellicht een treurige conclusie – hoewel de wijnteelt in onze contreien inmiddels weer een opleving doormaakt –, maar Lena won er niettemin de Scriptieprijs Brabantse geschiedenis 2020 mee. Vanwege de coronamaatregelen maakte Lena de prijsuitreiking via een liveverbinding mee.
Juryvoorzitter Arnoud-Jan Bijsterveld prees de scriptie om het ruime brongebruik, de gedegen en nauwkeurige analyse met besef van de beperkingen van historische bronnen, een creatief gebruik van illustraties en het helder theoretisch kader. Hij voegde daaraan toe dat de scriptie mooi aansluit bij huidige debatten over de praktijk van de wijnbouw, de sociaaleconomische dimensie en klimaatverandering. Naast een mooi geldbedrag en een boekenpakket, hoort bij de prijs ook het aanbod om de scriptie onder begeleiding om te werken tot een artikel voor het Noordbrabants Historisch Jaarboek.
Voor de twee andere genomineerden was er een eervolle vermelding. Lasse van den Dikkenberg studeerde aan de Universiteit Leiden af in de archeologie met een scriptie over veranderingen in begrafenisrituelen in het Maas-Demer-Schelde-gebied in de midden-ijzertijd en wat daaruit is af te leiden over macht, status en overerving. Annelies Loeff rondde haar studie aan de Open Universiteit af met een scriptie over hoe de regionale, katholieke beweging Brabantia Nostra de fysieke ruimte in het Brabantse en het Brabantse identiteitsbesef tussen 1935 en 1951 beïnvloedde.
Tijdens de prijsuitreiking in de Lutherse Kerk in Breda op zaterdag 12 september presenteerden de drie genomineerden hun afstudeeronderzoeken. De presentatie van Lena Walschap over haar scriptie en het gesprek dat Patrick met haar had, kunt u terugkijken op het YouTube-kanaal van Erfgoed Brabant.
De Scriptieprijs Brabantse geschiedenis is een gezamenlijk initiatief van Erfgoed Brabant, de Historische Vereniging Brabant (HVB) en ZHC. We reiken de prijs een keer in de twee jaar uit. Daarbij treedt de redactie van het Noordbrabants Historisch Jaarboek (NHJ) op als jury.